Zdjęcie tygodnia

21 października 2013: This stunning image of the clear Chilean sky shows a speckling of bright stars and distant galaxies across the frame, all suspended above one of the four Unit Telescopes (UTs) of the Very Large Telescope (VLT). This is the fourth UT and it is known as Yepun (Venus). Two objects seen in this frame are more famous than their neighbours. In the left hand portion of the image is a fairly prominent galaxy that forms a streak across the sky — Messier 31, or the Andromeda Galaxy. Upwards and to the right of this smudge is a bright star, which in turn points upwards to a galaxy that lies roughly along the same extended line. This star is named Beta Andromedae — otherwise known as Mirach — and the second galaxy is Messier 33 (at the top of the frame). These two galaxies are thought to have interacted in the ...

14 października 2013: This new picture from the VLT Survey Telescope (VST) at ESO's Paranal Observatory shows the remarkable super star cluster Westerlund 1 (eso1034). This exceptionally bright cluster lies about 16 000 light-years from Earth in the southern constellation of Ara (The Altar). It contains hundreds of very massive and brilliant stars, all of which are just a few million years old — babies by stellar standards. But our view of this cluster is hampered by gas and dust that prevents most of the visible light from the cluster's stars from getting to Earth. Now, astronomers studying images of Westerlund 1 from a new survey of the southern skies [1] have spotted something unexpected in this cluster. Around one of the stars — known as W26, a red supergiant and possibly the biggest star known— they have discovered clouds of glowing hydrogen gas, shown as green features in this new image. Such ...

7 października 2013: Zdjęcie pokazuje ciemne chilijskie niebo wypełnione widowiskowymi śladami gwiazd - spowodowanymi przez obrót Ziemi dookoła swojej osi podczas długiego czasu ekspozycji. Poniżej tych dramatycznych strumieni znajduje się Rezydencja Paranal (Residencia), oaza dla pracowników i gości Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), znajdującego się wysoko na Cerro Paranal na chilijskiej pustyni. Budowa Rezydencji rozpoczęła się w 1998 r. i została ukończona w 2002 r. od tamtej pory budynek oferuje naukowcom i inżynierom, którzy pracują w Obserwatorium Paranal, chwile wytchnienia od trudnego, suchego klimatu pustyni. Większość struktury tego czteropiętrowego budynku jest zakopana pod ziemią. Kompleks został zaprojektowany przez niemieckich architektów Auer+Webertak, aby wpasować się w otoczenie. Przy odpowiednich kątach widzenia połączenie nowoczesnej architektury użytkowej i niepozornej, prawie kamuflującej strony zewnętrznej, przypomina sekretną kryjówkę czarnego charakteru. Być może dlatego nie było niespodzianką, gdy Rezydencja została wybrana jako sceneria dla końcowej walki w filmie o Jamie Bondzie z 2008 roku ("Quantum of Solace"). Użytkownik serwisu FLickr, ...

30 września 2013: This frame, scattered with distant stars and galaxies, is a deep-field image taken using the Wide Field Imager (WFI), a camera mounted on the MPG/ESO 2.2-metre telescope located at the La Silla Observatory, Chile. It was snapped as part of the COMBO-17 survey (Classifying Objects by Medium-Band Observations in 17 filters), a project that imaged five small patches of sky in 17 different coloured optical filters. The total area of sky explored in each of the COMBO-17 fields equates to approximately the same size as the full Moon, and has revealed huge numbers of distant objects — demonstrating just how much is still waiting to be discovered in our skies. The image shows a region that was also investigated as part of the FORS Deep Field (FDF), a project that examined various areas of sky in great detail and depth using the FORS2 spectrograph instrument currently installed on ESO’s Very ...

23 września 2013: This new image, from ESO’s VISTA telescope, shows a newly-discovered brown dwarf nicknamed VVV BD001, which is located at the very centre of this zoomable image. It is the first new brown dwarf spotted in our cosmic neighbourhood as part of the VVV Survey. VVV BD001 is located about 55 light-years away from us, towards the very crowded centre of our galaxy. Brown dwarfs are stars that never quite managed to grow up into a star like our Sun. They are often referred to as “failed stars”; they are larger in size than planets like Jupiter, but smaller than stars. This dwarf is peculiar in two ways; firstly, it is the first one found towards the centre of our Milky Way, one of the most crowded regions of the sky. Secondly, it belongs to an unusual class of stars known as “unusually blue brown dwarfs” — it is still unclear ...

16 września 2013: The small village of Toconao is the closest settlement to the largest astronomy project in existence, ALMA [1], the Atacama Large Millimeter/submillimeter Array. Toconao has less than 800 inhabitants and is located at 2475 metres above sea level in a natural oasis fed by a small mountain river on the outskirts of the driest desert in the world, the Atacama. The river doesn’t flow all year, but the local farmers have wisely built a network of dams and channels to regulate the flow of water so that they can have crops all year round. When looking closely at this image, some buildings can be spotted, made of traditional materials such as adobe and volcanic rock, like the San Lucas Church and Bell Tower, on the bottom left of the image. In parallel with their scientific work, ALMA staff have worked with the Atacameño Elders in Toconao and other areas to ...

9 września 2013: This spectacular aerial shot of Cerro Armazones, taken by ESO Photo Ambassador Gerhard Hüdepohl, represents that wonderful moment for a photographer: when everything lines up for the perfect shot. Hüdepohl captured this image while on a commercial flight from Antofagasta to Santiago. Shortly after taking off the plane took the ideal flight path for an aerial snap of Cerro Armazones — and Hüdepohl could not have asked for better conditions. Seizing the moment, he was able to capture this unusual perspective, high above the spectacular terrain. This image shows the Atacama Desert with amazing clarity, with the thin, zigzag path standing out sharply from the dusty terrain. This dirt road can be seen slicing its way up to the summit of Cerro Armazones. The site will soon become the home of the European Extremely Large Telescope (E-ELT), a 39-metre telescope that will not only answer existing questions in astronomy, but ...

2 września 2013: Przegląd PESSTO prowadzony przez ESO uzyskał pokazany tutaj obraz Messier 74, niesamowitej galaktyki spiralnej z dobrze zdefiniowanymi ramionami. Jednak naprawdę ciekawym obiektem na zdjęciu jest nowy, błyszczący dodatek do galaktyki z końca lipca 2013 r.: supernowa typu II o nazwie SN2013ej, którą widać jako najjaśniejszą gwiazdę w lewym dolnym rogu obrazka. Tego typu supernowa zdarza się gdy jądro masywnej gwiazdy kolapsuje pod wpływem własnej grawitacji pod koniec życia gwiazdy. Kolaps ten skutkuje potężną eksplozją, która wyrzuca materię daleko w przestrzeń kosmiczną. Detonacja może być bardziej jasna niż cała galaktyka, w której następuje i dostrzegalna dla obserwatorów nawet przez tygodnie i miesiące. PESSTO (Public ESO Spectroscopic Survey for Transient Objects) jest przeznaczony do badania obiektów, które pojawiają się na krótko na nocnym niebie, takich jak supernowe. Dokonuje tego za pomocą kilku instrumentów na teleskopie NTT (Teleskopie Nowej Technologii), pracującym w Obserwatorium ESO La Silla w Chile. Nowe zdjęcie SN2013ej zostało wykonane ...

26 sierpnia 2013: Zdjęcie wykonane przez należący do ESO Bardzo Duży Teleskop (VLT) w Paranal pokazuje małą część dobrze znanej mgławicy emisyjnej NGC 6357, położonej około 8000 lat świetlnych od nas, w ogonie południowego gwiazdozbioru Skorpiona. Fotografia pełna jest charakterystycznej czerwieni obszarów H II i prezentuje wielkie ilości zjonizowanego i wzbudzonego gazu wodorowego. Obłok jest skąpany w intensywnym promieniowaniu ultrafioletowym - głównie od gromady otwartej gwiazd Pismis 24, domu masywnych, młodych, niebieskich gwiazd - które reemituje jako światło widzialne w charakterystycznym odcieniu czerwieni. Sama gromada znajduje się poza polem widzenia zdjęcia. Widać, jak jej rozmyte światło iluminuje obłok w środkowej części prawej strony zdjęcia. patrzymy na zbliżenie mgławicy ukazujące mieszaninę gazu, ciemnego pyłu i nowo narodzonych, ciągle się formujących gwiazd.

19 sierpnia 2013: Przeraźliwie jasna zasłona z gwiazd jest tłem tego pięknego zdjęcia, wykonanego przez astronoma Håkona Dahlego. Sylwetką na pierwszym planie jest sam Håkon, otoczony przez kilka wielkich, ciemnych kopuł "zaśmiecających" górę w Obserwatorium ESO La Silla. Wielu zawodowych astronomów jest także miłośnikami fotografii - któż mógłby ich za to winić? Obserwatoria ESO na pustyni Atakama należą do najlepszych miejsc na Ziemi do obserwacji gwiazd, a z tego samego powodu są niesamowitymi miejscami do fotografowania nocnego nieba. Håkon wykonał zdjęcia podczas trwającej tydzień sesji obserwacyjnej na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO. Podczas jego pobytu teleskop został chwilowo przekazany innemu zespołowi obserwacyjnemu, co dało Håkonowi szansę podziwiania rozgwieżdżonej nocy, a także uwiecznienia jej dla nas. Droga Mleczna jest jaśniejsza na niebie półkuli południowej niż północnej, z powodu sposobu w jaki południowe obszary naszej planety kierują się w stronę gęstego centrum galaktycznego. Ale nawet na południu Droga Mleczna na nocnym niebie jest całkiem słaba. Dla większości ...

12 sierpnia 2013: To piękne zdjęcie portretuje galaktyki NGC 799 (na dole) i NGC 800 (na górze), położone w konstelacji Wieloryba. Para galaktyk została po raz pierwszy zaobserwowana przez amerykańskiego astronoma Lewisa Swifta w 1885 roku. Znajdują się w odległości około 300 milionów lat świetlnych, a nasz widok "z góry" pozwala na wygodne podziwianie kształtów. Podobnie jak Droga Mleczna - nasza galaktyka - obiekty te są galaktykami spiralnymi, z charakterystycznymi długimi ramionami ciągnącymi się w stronę jasnego zgrubienia w centrum. W wyraźnych ramionach spiralnych w gromadach (małe niebieskie kropki na zdjęciu) powstaje wielka liczba młodych, gorących, niebieskich gwiazd, natomiast w centralnym zgrubieniu znajduje się duża grupa chłodniejszych, czerwieńszych, starych gwiazd, zgrupowanych w zwarty, prawie sferyczny region. Na pierwszy rzut oka galaktyki te wyglądają podobnie, ale diabeł tkwi w szczegółach. Oprócz oczywistej różnicy w rozmiarach, jedynie NGC 799 posiada poprzeczkę rozciągającą się od zgrubienia centralnego oraz ramiona spiralne rozwijające się z końców poprzeczki. uważa ...

5 sierpnia 2013: Zdjęcie pokazuje widok na wschód z Obserwatorium Paranal w kilka sekund po tym, jak Słońce zniknęło za horyzontem. Pomarańczowa poświata zachodu słońca jest widoczna na 1,8-metrowych Teleskopach Pomocniczych VLT (VLT Auxiliary Telescopes), a na niebie widnieje Księżyc będący prawie w pełni. Ale zdjęcie ma jeszcze bardzie interesującą ciekawostkę: zjawisko atmosferyczne znane jako "pas Wenus". Szaro-niebieskawy cień nad horyzontem to cień Ziemi, natomiast tuż nad nim widać różowawą poświatę. Zjawisko jest wywoływane przez poczerwienione światło zachodzącego Słońca rozpraszane wstecznie przez atmosferę Ziemi. Ten atmosferyczny efekt można oglądać nie tylko tuż po zachodzie słońca, ale także chwilę przed wschodem. Bardzo podobne efekt występuje również podczas całkowitego zaćmienia Słońca. Teleskopy widoczne na fotografii to trzy z czterech 1,8-metrowych Teleskopów Pomocniczych, schowane w ultra zwartych, mobilnych kopułach. Instrumenty te są dedykowane obserwacjom interferometrycznym, gdy dwa lub więcej teleskopów pracuj razem, tworząc wirtualne zwierciadło i pozwalając astronomom zobaczyć znacznie dokładniejsze detale niż przy użyciu indywidualnych ...

29 lipca 2013: Spiral galaxies are usually very aesthetically appealing objects, and never more so than when they appear face-on. And this image is a particularly splendid example: it is the grand design spiral galaxy Messier 100, located in the southern part of the constellation of Coma Berenices, and lying about 55 million light-years from Earth. While Messier 100 shows very well defined spiral arms, it also displays the faintest of bar-like structures in the centre, which classifies this as type SAB. Although it is not easily spotted in the image, scientists have been able to confirm the bar’s existence by observing it in other wavelengths. This very detailed image shows the main features expected in a galaxy of this type: huge clouds of hydrogen gas, glowing in red patches when they re-emit the energy absorbed from newly born, massive stars; the uniform brightness of older, yellowish stars near the centre; and black ...

22 lipca 2013: This dynamic image shows the New Technology Telescope (NTT) located at ESO’s La Silla Observatory in Chile. The distinctively shaped enclosure of the telescope appears blurred by movement in the picture, as the telescope rotates to point at its desired target. The photo was taken with a 30-second exposure. One of the first things you notice in this picture is that the telescope building has a peculiar angular shape on the outside, rather than the more common rounded dome design usually seen. Its design features have been much copied, including by ESO’s Very Large Telescope, but they were groundbreaking when the telescope was inaugurated in 1989. The NTT’s revolutionary design targets optimal image quality, for instance, through carefully controlled ventilation, which optimises airflow across the NTT, minimising the blurring caused by air turbulence inside. Just visible in the blur of this image are the large flaps that form a key ...

15 lipca 2013: This rare aerial view of the Paranal Observatory was taken in December 2012 by Clémentine Bacri and Adrien Normier, who are flying a special eco-friendly ultralight [1] aeroplane on a year-long journey around the world. This striking view shows the raw natural beauty of the landscape at the remote home of one of the world’s finest astronomical facilities, ESO’s Very Large Telescope (VLT), with its four independent 8.2-metre telescopes sitting at the top of Cerro Paranal. ESO has an ongoing outreach partnership with the ORA Wings for Science project, a non-profit initiative which offers aerial support to public research organisations. The two crew members of the Wings for Science Project did a flyby above the observatories of Northern Chile, among other locations, before they left South America and jumped to Australia. During their trip, they help out scientists by providing aerial capabilities ranging from air sampling to archaeology, biodiversity observation ...

8 lipca 2013: Astronomia i teleskopy mogą czasem wydobyć nasze wewnętrzne dziecko. W testamencie dla ludzkiej ciekawości astronomowie nieustannie budują coraz większe instrumenty w odległych miejscach na całym świecie. Astronom ESO Julien Girard wykonał to dowcipne zdjęcie swojej córki podczas dnia rodzinnego w Obserwatorium Paranal w Andach Chilijskich. Dzięki trikowi perspektywy mała Maëlle wydaje się patrzeć do wnętrza otwartej kopuły jednego z 1,8-metrowych Teleskopów Pomocniczych Bardzo Dużego Teleskopu (VLT). Mimo, że teleskopy są używane do poważnych badań naukowych, astronomowie mogą czasem poczuć się jak dzieci, gdy bawią się tak wielkimi "zabawkami". Julien Girard jest astronomem ESO i Fotograficznym Ambasadorem ESO, pracującym w Chile przy VLT. Jest naukowym opiekunem instrumentu optyki adaptywnej NACO na czwartym Głównym Teleskopie VLT. Wysłał niniejsze zdjęcie do grupy Your ESO Pictures Flickr, skąd zostało wybrane do Zdjęcia Tygodnia ESO. Linki Fotograficzni Ambasadorowie ESO Julien Girard’s Flickr photostream Grupa Flickr “Your ESO Pictures” Ogłoszenie "Your ESO Pictures"

1 lipca 2013: Na zdjęciu widzimy anteny, które mają stać się częścią Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA). Trzy anteny na pierwszym planie, a także kilka w tle, zostały dostarczone przez ESO jako część wkładu do ALMA, w ramach kontraktu z europejskim konsorcjum AEM [1]. Łącznie ESO dostarczy 25 anten o średnicy 12 metrów. Dodatkowe 25 anten dwunastometrowych pochodzi od północnoamerykańskiego partnera ALMA, a pozostały zestaw dwunastu 7-metrowych i czterech 12-metrowych, tworzących Zwartą Sieć Atakamy (Atacama Compact Array), dostarczył partner ALMA z Azji Wschodniej. Anteny widać tutaj w ALMA Operations Support Facility (OSF), na wysokości 2900 metrów n.p.m., u podnóża Andów Chilijskich. Te z pierwszego planu znajdują się w AEM Site Erection Facility, gdzie anteny się montuje i poddaje rygorystycznym testom, zanim zostaną przekazane do obserwatorium. Anteny w tle zostały przekazane i przechodzą kolejne testy, albo instalowane są na nich czułe odbiorniki. Gdy anteny są gotowe, transportuje się je do Array Operations Site na ...

24 czerwca 2013: To, co może wyglądać na futurystyczne miasto z opowiadania science fiction, unoszące się nad chmurami, jest najdłużej działającym obserwatorium ESO - La Silla. Zdjęcie wykonał astronom Alan Fitzsimmons, gdy stał niedaleko 3,6-metrowego teleskopu tuż po zachodzie słońca. Księżyc znajduje się poza kadrem, oświetlając obserwatorium niesamowitym światłem, które odbija się od znajdujących się niżej chmur. Bardzo słaby złoty pas nad chmurami, ciągle rozświetlonymi przez zachód słońca, to światło zodiakalne. Jest ono spowodowane światłem słonecznym rozproszonym przez cząstki pyłu pomiędzy Słońce, a planetami. Można je dostrzec tylko tuż po zachodzie słońca lub tuż przed wschodem słońca, w określonych okresach roku, z miejsc o bardzo dobrych warunkach obserwacyjnych. Na fotografii widoczne jest kilka teleskopów. Na przykład, wielka kanciasta struktura na końcu drogi to Teleskop Nowej Technologii (NTT). Zgodnie ze swoją nazwą, gdy ukończono go w 1989 roku, teleskop zawiera różne rewolucyjne technologie, w tym jako pierwszy używał pełnej optyki aktywnej oraz kopuły oktagonalnej. ...

17 czerwca 2013: Na tym elektryzującym zdjęciu, uzyskanym w piątek 7 czerwca 2013 r., gwałtowna burza wyładowuje swój gniew nad Cerro Paranal. Wielki kopuły czterech głównych teleskopów VLT, każda o rozmiarze ośmiopiętrowego budynku, są maleńkie w porównaniu z potężną burzą. Po lewej stronie zdjęcia pojawiła się samotna gwiazda, która jest świadkiem pokazu - pojedynczny punkt światła na zachmurzonym niebie. Gwiazą tą jest Procjon, jasny układ podwójny w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. Chmury nad Obserwatorium ESO Paranal są rzadkim widokiem. Miejsce to notuje zdumiewające 330 bezchmurnych dni w roku. Błyskawice są jeszcze rzadsze, gdyż obserwatorium znajduje się na jednym z najsuchszych miejsc na świecie: pustyni Atakama w północnym Chile, 2600 metrów nad poziomem morza. Jeżeli pojawiają się jakieś chmury, to przez większość czasu obserwatorium znajduje się nad nimi. Gerhard Hüdepohl, fotograficzny ambasador ESO, poprzez 16-letni okres pracy jako inżynier w Paranal widział tutaj błyskawice jedynie raz do tej pory - chwycił więc aparat fotograficzny i ...

10 czerwca 2013: Nowa, nietypowa sekwencja wideo pokazuje gwałtowne pojaśnienie i powolny spadek jasności supernowej w galaktyce. Supernowa, która otrzymała oznaczenie SN 2012fr, została odkryta 27 października 2012 r. przez francuskiego astronoma Alaina Klotza. Zdjęcia wykonane za pomocą automatycznego teleskopu TAROT, pracującego w Obserwatorium ESO La Silla w Chile, zostały skompilowane w celu utworzenia unikalnego filmu. Supernowe są wynikiem eksplozji i kataklizmicznej śmierci określonych typów gwiazd. Są tak jasne, że mogą przyćmić blaskiem swoją rodzimą galaktykę na wiele tygodnia, zanim powoli znikną z pola widzenia. Supernowa 2012fr [1] została odkryta przez Alaina Klotza w popołudnie 27 października 2012 r. Był zajęty pomiarami jasności słabej gwiazdy zmiennej na zdjęciu z automatycznego teleskopu TAROT (Télescope à Action Rapide pour les Objets Transitoires) w Obserwatorium ESO La Silla, gdy zauważył nowy obiekt, którego nie było na zdjęciu wykonanym trzy dni wcześniej. Po sprawdzeniu przez astronomów teleskopami na całym świecie, jasny obiekt został potwierdzony jako supernowa typu ...