Ogłoszenie

Ukończono trójwymiarową mapę odległych galaktyk

Przegląd VLT pokazał rozmieszczenie 90 000 galaktyk w przestrzeni kosmicznej

15 grudnia 2016

Przez prawie osiem lat VIsible MultiObject Spectrograph (VIMOS) na należącym do ESO Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) w Chile składał kawałki trójwymiarowej mapy galaktyk na dwóch fragmentach nieba południowego. Łącznie wykorzystano 440 godzin czasu obserwacyjnego na mierzenie widm ponad 90 000 odległych galaktyk, aby utworzyć mapę obszaru na niebie o powierzchni 25 stopni kwadratowych, w odległości odpowiadającej czasom, gdy Wszechświat miał około połowę swojego obecnego wieku [1].

W roku 2013 ESO ogłosiło, że międzynarodowy zespół astronomów pracujący w ramach przeglądu nieba VIMOS Public Extragalactic Survey (VIPERS) zebrał dane o około 60% zakładanej liczby galaktyk. Teraz, gdy ukończono pełen zestaw obserwacji, VIPERS stał się największym przeglądem przesunięć ku czerwieni wykonanym przy pomocy teleskopów ESO [2] i dał nowy wgląd w struktury w młodszym Wszechświecie, łączący zarówno szczegółowość, jak i rozdzielczość przestrzenną. Badając położenie galaktyk w przestrzeni kilka miliardów lat temu, astronomowie są w stanie dowiedzieć się więcej na temat rozmieszczenia ciemnej materii w kosmosie w największych skalach, a także badać efekty, jakie tajemnicza ciemna energia wywierała na młody Wszechświat, gdy uzyskał on część własności obserwowanych współcześnie.

Korzystając z tych unikatowych danych, astronomowie uzyskują już nowe, ciekawe wyniki dotyczące ewolucji galaktyk od czasów gdy Wszechświat był dużo młodszy i tego, jaki ma to związek ze strukturami wielkoskalowymi, takimi jak włókna, gromady i pustki. Pełen zestaw danych z przeglądu został udostępniony publicznie w listopadzie 2016 r. i można z niego korzystać w standardowej formie poprzez archiwum ESO.

Uwagi

[1] Światło ma skończoną prędkość, zatem im dalej znajduje się obiekt, tym więcej czasu światło potrzebuje, aby dotrzeć od niego do nas. Oznacza to, że odległe obiekty widzimy takie jak były dawno temu.

[2] Światło każdej z galaktyk jest rozszczepiane na składowe kolory przy pomocy instrumentu VIMOS. Staranna analiza pozwala astronomom jak szybko galaktyka oddala się od nas – co zwykle jest określane jako jej przesunięcie ku czerwieni (redshift). To z kolei ujawnia dystans od nas, co w połączeniu z pozycją na niebie, daje umiejscowienie we Wszechświecie.

Więcej informacji

Zespół badawczy składa się z astronomów z Włoch, Francji, Polski i Wielkiej Brytanii. Szczegóły dostępne są na stronie internetowej VIPERS.

Linki

• Witryna VIPERS

Kontakt

Luigi Guzzo
Dipartimento di Fisica, Università Statale di Milano
& INAF – Osservatorio Astronomico di Brera
Milano, Włochy
Mobile: +39 366 773 9704
E-mail: luigi.guzzo@unimi.it

Peter Grimley
ESO Assistant Public Information Officer
Garching bei München, Niemcy
Tel: +49 89 3200 6383
E-mail: pgrimley@partner.eso.org

Krzysztof Czart
ESO Science Outreach Network
Koordynator na Polskę
Tel: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org