Çok Büyük Teleskop
Dünya’nın en gelişmiş görünür-ışık gökbilim gözlemevi
CANLI Paranal'ın panoramik görüntüsü (
)Çok Büyük Teleskop (VLT) dizgesi üçüncü bin yıl başında Avrupa’nın yerde konuşlandırdığı en önemli gökbilim tesisidir. Dünya’nın en gelişmiş bu optik aleti, dört adet 8.2m çaplı ana aynalardan oluşan Birim Teleskop ve taşınabilir dört adet 1.8m çapında Yardımcı Teleskop’u içerir. Teleskoplar ESO Çok Büyük Teleskop Girişimölçer’i (VLTI) olarak tanımlanan dev bir girişimölçer şeklinde, gökbilimcilere tek bir teleskopun verebileceğinden 25 kat daha ince ayrıntı görmelerine izin verecek biçimde birlikte çalışabilir. Işık ışınları, karmaşık ayna sistemleri kullanılarak VLTI ile yer altı tünellerinde 100 metre boyunca 1/1000 mm’den daha az incelikte ilerleyerek birleştirilmektedir. Bu tip hassaslıkla VLTI, Ay uzaklığında bulunan bir arabanın iki farını ayırt edebilecek kadar, yani milyarsaniyelik açısal çözünürlüklü resimleri yeniden yapılandırabilmektedir.
8.2 m çaplı Birim Teleskoplar ayrı ayrı da kullanılabiliyor. Böyle bir teleskopla 30 kadir sönüklüğündeki bir gök cisminin görüntüsü bir saatlik pozlamayla elde edilebilir. Bu, çıplak gözle görülebilenden dört milyar (dört bin milyon) kat daha sönük cisimlerin görülebilmesi demektir.
Büyük teleskoplara Antu, Kueyen, Melipal ve Yepun isimleri verilmiştir. Bu isimlerin anlamları hakkında daha fazla bilgi edinmek için, buraya tıklayınız.
CANLI web-kamera
CANLI görüntü: MELIPAL, ayrıca UT3 olarak biliniyor (
)Aşırı temiz havalarda fotoğrafın arka planında tüm ihtişamıyla yer alan 6739-metre yüksekliği ile Llullaillaco volkanı görülebiliyor. Arjantin sınırı üzerinde 190 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. (
)Paranal Gözlemevi'nde bir Tur
VLT ve çevresinde bir Sanal Tura çıkmak için görüntüye tıklayınız. |
Paranal Gözlemevi'ni Ziyaret
- Gazeteciler, bilim yazarları ve yapımcılar lütfen Medya Ziyaretleri kısmına bakınız
- Turistler, öğrenciler ve diğer durumdaki ziyaretçiler lütfen Turist ve Öğrenci Ziyaretleri kısmına bakınız
Teleskoplar ve Aygıtlar
VLT alet üretim programı tek bir gözlemevi için düşünülmüş en kararlı programdır. Geniş alan görüntüleyicileri, uyarlamalı optik düzeltmeli kamera ve tayf-ölçlerleri yanısıra derin mor-ötesinden (300 nm) orta kırmızı-ötesi (24 µm) dalgaboylarına kadar geniş tayf bölgesini kapsayan yüksek çözünürlüklü ve çoklu-nesne tayfölçeri içermektedir.
Birim Teleskoplar
8.2m çaplı teleskoplar küçültülmüş, ısı kontrollü, teleskop ile eş zamanlı dönebilen binalarda bulunmaktadır. Bu tasarım gözlem koşulları üzerindeki herhangi bir ters etkiyi minimize etmektedir. Örneğin sıcaklık ve rüzgar esintisindeki değişimlerden dolayı teleskop tüpünde meydana gelen hava boşluğu gibi. Birim Teleskoplar’ın ilki olan 'Antu' rutin bilimsel işlemlere 1 Nisan 1999’da başladı. Bugün, dört Birim Teleskop ve dört Yardımcı Teleskop işlevsel durumdadır.
Yardımcı Teleskoplar
Her ne kadar dört adet 8.2-metrelik Birim Teleskop VLTI içerisinde bir araya getirilebilse de, teleskoplar daha çok ayrı projelerde kullanılıyorlar ve her yıl sadece sınırlı sayıda gecede girişim-ölçer gözlemleri için uygun oluyorlar. Fakat tahsis edilmiş 1.8-metrelik daha küçük dört Yardımcı Teleskop (AT) VLTI’nın her gece işlevsel olmasına imkan vermektedir. Daha fazla bilgi bu bağlantıda kullanıma açıktır.
Çok Büyük Teleskop ile Bilim
VLT gözlemsel gökbilime tartışılmayacak bir etki yaptı. Burası özgün ve yer temelli en üretken tesistir ve VLTI’dan gelen sonuçlarla günlük hakemli bilimsel yayınların sayısı ortalama olarak 1’in üzerine çıkmıştır. VLT ESO'yu dünyadaki yer temelli en üretken gözlemevi haline getirmiştir. VLT yeni bir keşifler çağına, göze çarpan pek çok bilimsel ilklerle birlikte, bir ötegezegenin doğrudan ilk kez görüntülenmesini de içeren (eso0428), Samanyolu gökadasının merkezindeki süper-kütleli karadeliğin etrafında hareket eden yıldızların izlenmesi (eso0846) ve bilinen en uzak Gama-Işını Patlaması’nın parlama sonrası ışınımını gözleyerek katkı yapmıştır.
Bilimsel Hedefler
Büyük açıklığa sahip optik/kırmızı-ötesi teleskopar için geçerli olan genel amaçlar. Bunlar arasında yüksek kırmızıya kayma değerine sahip gökadalar, yıldız oluşumu, ötegezegenler ve öncül-gezegen sistemleri bulunmaktadır.
VLT ile Bilim hakkında daha fazla bilgi
- ESO Teleskopları ile Bilim
- ESO Top 10 Gökbilim Keşifleri, n° 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8 (sunum olarak mevcuttur)
Çok Büyük Teleskop hakkında daha fazla bilgi
- Daha ilgi çekici bilgilere SSS sayfasından ulaşabilirsiniz
- Daha fazla görüntü ve videolar ESO çoklu-ortam arşivinde kullanıma açıktır
- Bu teleskop hakkında daha fazla bilgil için PDF formatındaki VLT El Kitabına bakabilirsiniz
- Bilim insanları için: daha ayrıntılı biligler için lütfen teknik bilgiler sayfamıza bakınız
- Daha detaylı ve teknik bilgiler VLT Hükümet Raporu'nda bulunabilir
Rezidans
VLT oteli Konutlar, ödül kazanmış bir binadır, ve James Bond’un “Quantum of Solace” filminin sahne arkasının bir parçası olarak hizmet vermiştir.
VLT Tanıtım filmi
VLT tanıtım filmini video arşivinden indiriniz.
VLT
|
Google Haritalar üzerinde VLT
Teleskopların 3-boyutlu modellerini bilgisayarınıza indirin ve Google Earth programında izleyin (kmz dosyası, 4.8MB)