Komunikat prasowy
VISTA ujawnia sekrety Jednorożca
6 października 2010
Nowe podczerwone zdjęcie z teleskopu do przeglądów VISTA pokazuje niezwykły krajobraz świecących nitek gazu, ciemnych obłoków i młodych gwiazd w konstelacji Jednorożca. Ten obszar formowania się gwiazd, znany jako Monoceros R2, jest otoczony olbrzymim ciemnym obłokiem. W świetle widzialnym rejon ten jest prawie całkowicie zasłonięty przez międzygwiazdowy pył, ale w podczerwieni wygląda spektakularnie.
Aktywny gwiezdny żłobek leży w gwiazdozbiorze Jednorożca, ukryty wewnątrz masywnego, ciemnego obłoku, bogatego w molekuły i pył. Mimo, że na niebie wydaje się być blisko do bardziej znanej Mgławicy Oriona, faktycznie znajduje się prawie dwa razy dalej od Ziemi, w odległości około 2700 lat świetlnych. W świetle widzialny zgrupowania masywnych, gorących gwiazd tworzą piękne konstelacje mgławic refleksyjnych, a niebieskawe światło gwiazd jest rozpraszane w ciemnych, zamglonych, zewnętrznych warstwach obłoku molekularnego. Jednak większość nowonarodzonych masywnych gwiazd pozostaje ukryta, ponieważ gruby pył międzygwiazdowy silnie absorbuje ich ultrafioletowe i widzialne promieniowanie.
W prezentowanym przepięknym zdjęciu w podczerwieni, wykonanym w Obserwatorium ESO Paranal w północnym Chile, teleskop VISTA (Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy [1], eso0949) penetruje ciemną kurtynę kosmicznego pyłu i ukazuje w niesamowitych detalach fałdy, pętle i włókna wyrzeźbione z pyłowej materii międzygwiazdowej przez intensywne wiatry z cząstek oraz promieniowanie emitowane przez młode, gorące gwiazdy.
"Gdy po raz pierwszy zobaczyłem to zdjęcie, powiedziałem po prostu 'Wow'. Byłem zaskoczony widząc tak dobrze wszystkie pyłowe serpentyny wokół gromady Monoceros R2, a także dżety z młodych obiektów gwiazdowych. W zdjęcia z teleskopu VISTA jest wielkie bogactwo ekscytujących szczegółów" mówi Jim Emmerson z Queen Mary, University of London, kierownik konsorcjum VISTA.
Dzięki olbrzymiemu polu widzenia, wielkiemu zwierciadłu i czułej kamerze, VISTA jest idealny do otrzymywania głębokich, wysokiej jakości, podczerwonych zdjęć dużych obszarów nieba, takich jak rejon Monoceros R2. Długość pola widzenia VISTA na tej odległości odpowiada około 80 latom świetlnych. Ponieważ pył jest dosyć przezroczysty na falach podczerwonych, wiele młodych gwiazd, których nie można zobaczyć w świetle widzialnym, staje się widoczna. Najbardziej masywne z tych gwiazd mają po mniej niż dziesięć milionów lat.
Zdjęcie zostało utworzone z ekspozycji w trzech różnych częściach widma bliskiej podczerwieni. W obłokach molekularnych takich jak Monoceros R2 niskie temperatury i względnie duże gęstości pozwalają na formowanie cząsteczek, takich jak wodór, który w określonych warunkach emituje silnie w bliskiej podczerwieni. Wiele różowych i czerwonych struktur widocznych na zdjęciu VISTA to prawdopodobnie poświaty od wodoru cząsteczkowego w wypływach z młodych gwiazd.
Monoceros R2 ma gęste jądro, rozciągające się na nie więcej niż dwa lata świetlne, w którym upakowane są bardzo masywne młode gwiazdy oraz gromada jasnych źródeł podczerwonych, którymi są zazwyczaj nowonarodzone masywne gwiazdy nadal otoczone przez dyski pyłowe. Obszar ten znajduje się w centrum zdjęcia, tam gdzie widać większą koncentrację gwiazd i gdzie znaczące czerwone struktury wskazują na prawdopodobne emisje od wodoru cząsteczkowego.
N prawo od jasnych obłoków w centrum zdjęcia, znajduje się NGC 2170, najjaśniejsza mgławica refleksyjna w tym rejonie. W świetle widzialnym mgławice widoczne są jako jasne, jasnoniebieskie wyspy w ciemnym oceanie, podczas gdy w podczerwieni w ich wnętrzach ujawniane są szalone podczerwone fabryki, w których setki masywnych gwiazd przychodzi na świat. NGC 2170 jest słabo widoczna przez niewielki teleskop i została odkryta w 1784 r. w Anglii przez Williama Herschela.
Gwiazdy formują się w procesie, który typowo trwa kilka milionów lat i zachodzi wewnątrz wielkich obłoków międzygwiazdowego gazu i pyłu, rozległych na setki lat świetlnych. Ponieważ międzygwiazdowy pył jest nieprzezroczysty dla światła widzialnego, obserwacje podczerwone i radiowe są kluczowe do zrozumienia najwcześniejszych stadiów ewolucji gwiazd. Wykonując systematyczne mapy południowego nieba VISTA zbiera około 300 gigabajtów danych każdej nocy, dostarczając olbrzymich ilości informacji na temat obszarów, które będą dokładniej studiowane przez Very Large Telescope (VLT), Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), a w przyszłości przez European Extremely Large Telescope (E-ELT).
Uwagi
[1] Z 4,1-metrowym lustrem głównym VISTA jest największym na świecie teleskopem do przeglądów nieba. Jest też wyposażony w największą kamerę podczerwoną zainstalowaną na jakimkolwiek teleskopie, o 67 milionach pikseli. Przeznaczy jest do wykonywania przeglądów nieba, które rozpoczęły się w 2010 r. Umieszczony na szczycie obok Cerro Paranal, domu ESO VLT w północnym Chile, VISTA dzieli te same wyjątkowe warunki obserwacyjne. Ze względu na wyjątkową jakość nieba na tym obszarze pustyni Atakama, jednego z najbardziej suchych miejsc na Ziemi, Cerro Armazones, położony zaledwie 20 km od Cerro Parana, został niedawno wybrany jako miejsc dla przyszłego teleskopu E-ELT.
Więcej informacji
ESO, Europejskie Obserwatorium Południowe, jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Należy do niego 14 krajów: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Duży Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz teleskop VISTA, największy na świecie instrument do przeglądów nieba. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 42-metrowy Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.
Linki
[DP1]Link: http://www.eso.org/public/teles-instr/surveytelescopes/vista.html (when I do it directly the formatting is messed up)
Kontakt
Richard Hook
ESO, Paranal, La Silla, E-ELT and Survey Telescopes Public Information Officer
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
E-mail: rhook@eso.org
Krzysztof Czart (Kontakt dla mediów Polska)
Sieć Popularyzacji Nauki ESO
oraz Urania - Postępy Astronomii
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org
O komunikacie
Komunikat nr: | eso1039pl |
Nazwa: | Monoceros R2 |
Typ: | Milky Way : Nebula : Type : Star Formation |
Facility: | Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy |
Instrumenty: | VIRCAM |
Our use of Cookies
We use cookies that are essential for accessing our websites and using our services. We also use cookies to analyse, measure and improve our websites’ performance, to enable content sharing via social media and to display media content hosted on third-party platforms.
ESO Cookies Policy
The European Organisation for Astronomical Research in the Southern Hemisphere (ESO) is the pre-eminent intergovernmental science and technology organisation in astronomy. It carries out an ambitious programme focused on the design, construction and operation of powerful ground-based observing facilities for astronomy.
This Cookies Policy is intended to provide clarity by outlining the cookies used on the ESO public websites, their functions, the options you have for controlling them, and the ways you can contact us for additional details.
What are cookies?
Cookies are small pieces of data stored on your device by websites you visit. They serve various purposes, such as remembering login credentials and preferences and enhance your browsing experience.
Categories of cookies we use
Essential cookies (always active): These cookies are strictly necessary for the proper functioning of our website. Without these cookies, the website cannot operate correctly, and certain services, such as logging in or accessing secure areas, may not be available; because they are essential for the website’s operation, they cannot be disabled.
Functional Cookies: These cookies enhance your browsing experience by enabling additional features and personalization, such as remembering your preferences and settings. While not strictly necessary for the website to function, they improve usability and convenience; these cookies are only placed if you provide your consent.
Analytics cookies: These cookies collect information about how visitors interact with our website, such as which pages are visited most often and how users navigate the site. This data helps us improve website performance, optimize content, and enhance the user experience; these cookies are only placed if you provide your consent. We use the following analytics cookies.
Matomo Cookies:
This website uses Matomo (formerly Piwik), an open source software which enables the statistical analysis of website visits. Matomo uses cookies (text files) which are saved on your computer and which allow us to analyze how you use our website. The website user information generated by the cookies will only be saved on the servers of our IT Department. We use this information to analyze www.eso.org visits and to prepare reports on website activities. These data will not be disclosed to third parties.
On behalf of ESO, Matomo will use this information for the purpose of evaluating your use of the website, compiling reports on website activity and providing other services relating to website activity and internet usage.
Matomo cookies settings:
Additional Third-party cookies on ESO websites: some of our pages display content from external providers, e.g. YouTube.
Such third-party services are outside of ESO control and may, at any time, change their terms of service, use of cookies, etc.
YouTube: Some videos on the ESO website are embedded from ESO’s official YouTube channel. We have enabled YouTube’s privacy-enhanced mode, meaning that no cookies are set unless the user actively clicks on the video to play it. Additionally, in this mode, YouTube does not store any personally identifiable cookie data for embedded video playbacks. For more details, please refer to YouTube’s embedding videos information page.
Cookies can also be classified based on the following elements.
Regarding the domain, there are:
- First-party cookies, set by the website you are currently visiting. They are stored by the same domain that you are browsing and are used to enhance your experience on that site;
- Third-party cookies, set by a domain other than the one you are currently visiting.
As for their duration, cookies can be:
- Browser-session cookies, which are deleted when the user closes the browser;
- Stored cookies, which stay on the user's device for a predetermined period of time.
How to manage cookies
Cookie settings: You can modify your cookie choices for the ESO webpages at any time by clicking on the link Cookie settings at the bottom of any page.
In your browser: If you wish to delete cookies or instruct your browser to delete or block cookies by default, please visit the help pages of your browser:
Please be aware that if you delete or decline cookies, certain functionalities of our website may be not be available and your browsing experience may be affected.
You can set most browsers to prevent any cookies being placed on your device, but you may then have to manually adjust some preferences every time you visit a site/page. And some services and functionalities may not work properly at all (e.g. profile logging-in, shop check out).
Updates to the ESO Cookies Policy
The ESO Cookies Policy may be subject to future updates, which will be made available on this page.
Additional information
For any queries related to cookies, please contact: pdprATesoDOTorg.
As ESO public webpages are managed by our Department of Communication, your questions will be dealt with the support of the said Department.