Een slokje ESPRESSO
Centraal op de foto staat het grote diffractietralie. Het is het hart van de de ultra-precieze ESPRESSO spectrograaf, een exoplaneetzoeker van de nieuwste generatie. Hier ondergaat hij tests in de cleanroom van het hoofdkwartier van ESO in Garching bei München (Duitsland).
Ingenieurs bij ESO hebben onlangs de tralies uitgelijnd. Dat is een ingewikkeld proces. ESO droeg bij aan de bouw en het uitlijnen van ESPRESSO. De tralies zijn de grootste ooit bij ESO gemaakt. Met 1,2 bij 0,3 meter is de tralie net zo groot als die van de HIRES-spectrograaf van de Keck 10-meter-telescoop.
Nadat de tralie is uitgelijnd, wordt hij vastgezet in zijn houder. Alle onderdelen zijn gemaakt van Zerodur (hetzelfde materiaal dat is gebruikt voor de spiegels van de VLT). De componenten hoeven nooit meer bijgesteld te worden. De techniek van het vastzetten, is bedacht bij ESO en was al eerder een succes.
ESPRESSO wordt geïnstalleerd op het Paranal Observatory van ESO in Chile in 2016. Hij gaat het licht van alle vier de 'Unit Telescopes' van de Very Large Telescope bundelen. Zo ontstaat één grote virtuele telescoop met een diameter van 16 meter. De tralie splitst het licht op in componenten zodat het geanalyseerd kan worden. Het heeft wel wat weg van het scheiden van licht via een prisma, maar er zit een ander natuurkundig mechanisme achter.
ESPRESSO wordt de opvolger van HARPS, 's werelds belangrijkste exoplanetenjager. Astronomen kunnen, met het instrument als luizenkam, gaan zoeken naar aardachtige planeten bij sterren hier niet zo ver vandaan [1]. Het instrument heeft nog meer toepassingen. Het kan bijvoorbeeld door het licht van afgelegen quasars te ontrafelen, zoeken naar fluctuaties in natuurconstanten op verschillende momenten in de evolutie van het heelal.
Noten
[1] Een planeet die rond een ster cirkelt, zorgt ervoor dat een waarnemer op aarde een kleine, regelmatige variatie in de snelheidscomponent ziet (ook wel bekend als 'radial velocity'). Deze variatie ziet eruit als een schommeling in het spectrum van de ster. De lijnen in het spectrum schuiven heen en weer dankzij het Doppler-effect. Als de planeet van de waarnemer weg beweegt, zorgt de radial velocity voor een verschuiving naar langere golflengten (een roodverschuiving). Als de planeet naar de waarnemer toe beweegt, verschuift het naar kortere golflengten (blauwverschuiving). Deze kleine verschuivingen in het spectrum van de ster zijn op aarde te zien als verschuivingen van slechts een paar nanometer. Uit deze minieme verschuivingen kan ESPRESSO de aanwezigheid van planeten afleiden.
Meer informatie
ESPRESSO (Echelle SPectrograph for Rocky Exoplanet and Stable Spectroscopic Observations) wordt ontwikkeld door een consortium van ESO en zeven wetenschappelijke instituten:
- Centro de Astrofísica da Universidade do Porto (Portugal)
- Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa, CAAUL & LOLS (Portugal)
- INAF–Osservatorio Astronomico di Trieste (Italië)
- INAF–Osservatorio Astronomico di Brera (Italië)
- Instituto de Astrofísica de Canarias (Spanje)
- Physikalisches Institut der Universität Bern (Zwitzerland)
- Université de Genève (Zwitzerland).
ESO/M. Zamani
Over de afbeelding
| Id: | potw1537a |
| Taal: | nl-be |
| Type: | Fotografisch |
| Publicatiedatum: | 14 september 2015 10:00 |
| Grootte: | 5616 x 3744 px |
Over het object
| Naam: | ESPRESSO |
| Type: | Unspecified : Technology : Observatory : Instrument |
Image Formats
Our use of Cookies
We use cookies that are essential for accessing our websites and using our services. We also use cookies to analyse, measure and improve our websites’ performance, to enable content sharing via social media and to display media content hosted on third-party platforms.
ESO Cookies Policy
The European Organisation for Astronomical Research in the Southern Hemisphere (ESO) is the pre-eminent intergovernmental science and technology organisation in astronomy. It carries out an ambitious programme focused on the design, construction and operation of powerful ground-based observing facilities for astronomy.
This Cookies Policy is intended to provide clarity by outlining the cookies used on the ESO public websites, their functions, the options you have for controlling them, and the ways you can contact us for additional details.
What are cookies?
Cookies are small pieces of data stored on your device by websites you visit. They serve various purposes, such as remembering login credentials and preferences and enhance your browsing experience.
Categories of cookies we use
Essential cookies (always active): These cookies are strictly necessary for the proper functioning of our website. Without these cookies, the website cannot operate correctly, and certain services, such as logging in or accessing secure areas, may not be available; because they are essential for the website’s operation, they cannot be disabled.
Functional Cookies: These cookies enhance your browsing experience by enabling additional features and personalization, such as remembering your preferences and settings. While not strictly necessary for the website to function, they improve usability and convenience; these cookies are only placed if you provide your consent.
Analytics cookies: These cookies collect information about how visitors interact with our website, such as which pages are visited most often and how users navigate the site. This data helps us improve website performance, optimize content, and enhance the user experience; these cookies are only placed if you provide your consent. We use the following analytics cookies.
Matomo Cookies:
This website uses Matomo (formerly Piwik), an open source software which enables the statistical analysis of website visits. Matomo uses cookies (text files) which are saved on your computer and which allow us to analyze how you use our website. The website user information generated by the cookies will only be saved on the servers of our IT Department. We use this information to analyze www.eso.org visits and to prepare reports on website activities. These data will not be disclosed to third parties.
On behalf of ESO, Matomo will use this information for the purpose of evaluating your use of the website, compiling reports on website activity and providing other services relating to website activity and internet usage.
Matomo cookies settings:
Additional Third-party cookies on ESO websites: some of our pages display content from external providers, e.g. YouTube.
Such third-party services are outside of ESO control and may, at any time, change their terms of service, use of cookies, etc.
YouTube: Some videos on the ESO website are embedded from ESO’s official YouTube channel. We have enabled YouTube’s privacy-enhanced mode, meaning that no cookies are set unless the user actively clicks on the video to play it. Additionally, in this mode, YouTube does not store any personally identifiable cookie data for embedded video playbacks. For more details, please refer to YouTube’s embedding videos information page.
Cookies can also be classified based on the following elements.
Regarding the domain, there are:
- First-party cookies, set by the website you are currently visiting. They are stored by the same domain that you are browsing and are used to enhance your experience on that site;
- Third-party cookies, set by a domain other than the one you are currently visiting.
As for their duration, cookies can be:
- Browser-session cookies, which are deleted when the user closes the browser;
- Stored cookies, which stay on the user's device for a predetermined period of time.
How to manage cookies
Cookie settings: You can modify your cookie choices for the ESO webpages at any time by clicking on the link Cookie settings at the bottom of any page.
In your browser: If you wish to delete cookies or instruct your browser to delete or block cookies by default, please visit the help pages of your browser:
Please be aware that if you delete or decline cookies, certain functionalities of our website may be not be available and your browsing experience may be affected.
You can set most browsers to prevent any cookies being placed on your device, but you may then have to manually adjust some preferences every time you visit a site/page. And some services and functionalities may not work properly at all (e.g. profile logging-in, shop check out).
Updates to the ESO Cookies Policy
The ESO Cookies Policy may be subject to future updates, which will be made available on this page.
Additional information
For any queries related to cookies, please contact: pdprATesoDOTorg.
As ESO public webpages are managed by our Department of Communication, your questions will be dealt with the support of the said Department.