1 00:00:14,000 --> 00:00:20,000 Zatem, kiedy otrzymałem telefon od prezydenta Rady oferującego mi posadę Dyrektora Generalnego 2 00:00:20,000 --> 00:00:26,000 byłem niemal w szoku oraz bardzo, bardzo podekscytowany. 3 00:00:26,000 --> 00:00:38,000 Natychmiast podjąłem wyzwanie. 4 00:00:31,000 --> 00:00:38,000 Byłem bardzo zaszczycony, ale jednocześnie zdałem sobie sprawę, że jest bardzo ważne wyzwanie w moim życiu. 5 00:00:38,000 --> 00:00:45,000 Tak więc to wszystko wydarzyło się w ułamku sekundy i po tym myślę 6 00:00:45,000 --> 00:00:49,000 że obecnie moim najważniejszym odczuciem jest właśnie podekscytowanie. 7 00:00:49,000 --> 00:00:52,000 Naprawdę z niecierpliwością oczekuję na rozpoczęcie tej pracy. 8 00:00:52,000 --> 00:00:58,000 W astronomicznym świecie ESO jest raczej unikalną organizacją. 9 00:00:58,000 --> 00:01:04,000 Dysponujemy naprawdę niesamowitymi placówkami w Chile, gdzie znajdują się nasze teleskopy, 10 00:01:04,000 --> 00:01:07,000 posiadamy najnowocześniejsze urządzenia, 11 00:01:07,000 --> 00:01:13,000 mamy bardzo uzdolniony i wysoko wykwalifikowany personel. 12 00:01:11,000 --> 00:01:13,000 Jesteśmy organizacją międzyrządową. 13 00:01:13,000 --> 00:01:16,000 Z tym zaś wiąże się olbrzymia odpowiedzialność, 14 00:01:16,000 --> 00:01:22,000 ponieważ rządy i parlamenty krajów członkowskich zdecydowały się nas wspierać, 15 00:01:22,000 --> 00:01:28,000 i musimy podporządkować się powierzonym nam obowiązkom i opracowywać możliwie najlepsze programy 16 00:01:28,000 --> 00:01:30,000 z korzyścią dla naszych krajów członkowskich. 17 00:01:30,000 --> 00:01:36,000 To w dużym stopniu nam pomaga, ponieważ umożliwia ESO opracowywanie planów na przyszłość. 18 00:01:36,000 --> 00:01:40,000 Wiemy, że będziemy nadal wspierani przez nasze kraje członkowskie, 19 00:01:40,000 --> 00:01:45,000 ale jak mówię, jednocześnie spoczywa na nas olbrzymia odpowiedzialność, 20 00:01:45,000 --> 00:01:54,000 ponieważ pełnimy centralną i wiodącą rolę w Europie w dziedzinie astronomii. 21 00:01:54,000 --> 00:02:02,000 W ciągu następnej dekady musimy skoncentrować się na skonstruowaniu ELT, Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu, 22 00:02:02,000 --> 00:02:07,000 który będzie największym optycznym, pracującym w zakresie podczerwieni, teleskopem na świecie, 23 00:02:07,000 --> 00:02:12,000 utrzymując jednocześnie zdolność operacyjną i udoskonalając VLT oraz ALMĘ; 24 00:02:12,000 --> 00:02:20,000 instrumenty będące naszymi obecnymi "wołami roboczymi", stanowiące czołówkę światowej infrastruktury astronomicznej. 25 00:02:20,000 --> 00:02:26,000 To już jest dużym wyzwaniem dla organizacji takiej jak nasza, i wierzę, że powinniśmy skoncentrować się na tych działaniach. 26 00:02:26,000 --> 00:02:31,000 I jestem pewien, że z powodzeniem to osiągniemy. 27 00:02:31,000 --> 00:02:36,000 Cele astronomii zmieniają się każdego dnia, 28 00:02:36,000 --> 00:02:42,000 ponieważ to bardzo ekscytująca nauka i codziennie dokonujemy postępów w naszych obserwacjach. 29 00:02:42,000 --> 00:02:47,000 Zatem trudno naprawdę przewidzieć, jakie będą "najgorętsze" tematy w nadchodzącej dekadzie. 30 00:02:47,000 --> 00:02:52,000 Na chwilę obecną, oczywiście z niecierpliwością oczekujemy na dokonanie znaczącego postępu 31 00:02:52,000 --> 00:02:57,000 w odkryciu zamieszkiwalnych planet poza naszym układem słonecznym; 32 00:02:57,000 --> 00:02:59,000 w zrozumieniu, jak powstają gwiazdy, 33 00:02:59,000 --> 00:03:01,000 jak formują się planety, 34 00:03:01,000 --> 00:03:02,000 jak ewoluują galaktyki, 35 00:03:02,000 --> 00:03:08,000 jakie jest wzajemne oddziaływanie między gwiazdami, pyłem, gazem, czarnymi dziurami; 36 00:03:08,000 --> 00:03:12,000 i oczywiście w zrozumieniu, jaki jest skład Wszechświata — 37 00:03:12,000 --> 00:03:14,000 czym jest ciemna materia, czym jest ciemna energia. 38 00:03:14,000 --> 00:03:19,000 Pewnie wszystkie te zagadnienia nie zostaną wyjaśnione w przeciągu dekady, licząc od chwili obecnej. 39 00:03:19,000 --> 00:03:21,000 Jednak mogę się założyć, że 40 00:03:21,000 --> 00:03:30,000 do tego czasu pojawi się jeszcze wiele zagadnień, których nie potrafimy sobie nawet wyobrazić, i które będą bardzo zajmujące. 41 00:03:30,000 --> 00:03:36,000 ESO jest naprawdę dobrze wyposażone aby sprostać tym wyzwaniom astronomii na przestrzeni następnej dekady. 42 00:03:36,000 --> 00:03:41,000 Mamy bardzo dobrze przygotowany zestaw przyrządów. 43 00:03:41,000 --> 00:03:45,000 Nasze teleskopy posiadają bardzo zróżnicowany zestaw instrumentów. 44 00:03:45,000 --> 00:03:49,000 Jeśli weźmiemy na przykład VLT, 45 00:03:49,000 --> 00:03:54,000 każdej nocy mamy zespół czterech teleskopów, każdy wyposażony w trzy instrumenty. 46 00:03:54,000 --> 00:04:03,000 A zatem tworzy to ogromne udogodnienie dla naszych astronomów oraz tych pochodzących z krajów członkowskich. 47 00:04:03,000 --> 00:04:07,000 ELT będzie rewolucyjnym teleskopem, 48 00:04:07,000 --> 00:04:11,000 ponieważ z jednej strony będzie posiadał olbrzymią powierzchnię zbiorczą, 49 00:04:11,000 --> 00:04:14,000 zatem będzie w stanie dostrzec bardzo blade obiekty, 50 00:04:14,000 --> 00:04:21,000 ale z drugiej strony, jako że będzie wyposażony w technologię, która jest zwana optyką adaptacyjną, 51 00:04:21,000 --> 00:04:29,000 zapewni najostrzejszy obraz Wszechświata spośród wszystkich teleskopów w swojej klasie. 52 00:04:29,000 --> 00:04:34,000 Jestem naprawdę podekscytowany na myśl o ESO dokonującym wielkich odkryć w nadchodzących latach. 53 00:04:34,000 --> 00:04:38,000 W niektórych obszarach badawczych, które budzą obecnie największe emocje 54 00:04:38,000 --> 00:04:46,000 są to kwestie dotyczące egzoplanet, ich atmosfer i znalezienia biomarkerów w tych atmosferach, 55 00:04:46,000 --> 00:04:50,000 formowania gwiazd, ewolucji galaktyk. 56 00:04:50,000 --> 00:04:58,000 Myślę, że wszyscy z niecierpliwością oczkujemy odkryć w tych dziedzinach. I jest to naprawdę ekscytujące. 57 00:04:58,000 --> 00:05:05,000 Na ESO spoczywa pewna odpowiedzialność, aby przekazywać społeczeństwu czym się tu zajmujemy, 58 00:05:05,000 --> 00:05:06,000 czym jest astronomia, 59 00:05:06,000 --> 00:05:09,000 czego uczymy się o Wszechświecie. 60 00:05:09,000 --> 00:05:16,000 Postrzegam projekt Supernova jako bardzo ważny środek dla realizacji tego celu. 61 00:05:16,000 --> 00:05:23,000 Właściwie Supernova sama w sobie będzie główną placówką edukacyjną. 62 00:05:23,000 --> 00:05:26,000 Pytania zadane w mediach społecznościowych. 63 00:05:26,000 --> 00:05:29,000 Jaki jest długoterminowy strategiczny plan dotyczący szkoleń i nauczania, 64 00:05:29,000 --> 00:05:33,000 w szczególności programu stypendialnego ESO? — Klaas Wiersema 65 00:05:33,000 --> 00:05:41,000 Program stypendialny ESO okazał się ogromnym sukcesem i, oczywiście, moim zamiarem jest jego utrzymanie. 66 00:05:41,000 --> 00:05:48,000 Na całym świecie można znaleźć wielu astronomów na stanowiskach kierowniczych, którzy wcześniej byli stypendystami ESO. 67 00:05:48,000 --> 00:05:50,000 Zatem, jesteśmy naprawdę dumni z tego programu. 68 00:05:50,000 --> 00:05:53,000 Oczywiście kiedy ktoś o tym myśli, cóż, 69 00:05:53,000 --> 00:05:57,000 być może rozbudujemy jakkolwiek lub nieznacznie program, 70 00:05:57,000 --> 00:06:01,000 musi wziąć pod uwagę ograniczenia budżetowe. 71 00:06:01,000 --> 00:06:04,000 Będziemy zatem robić to, co najlepsze dla organizacji, 72 00:06:04,000 --> 00:06:08,000 ale jest to oczywiście jedna z tych spraw, które chciałbym kontynuować. 73 00:06:08,000 --> 00:06:12,000 Zarówno ALMA jak i ESO otrzymuje każdego semestru ponad 1000 zgłoszeń, 74 00:06:12,000 --> 00:06:15,000 a wskaźniki zapotrzebowania na niektóre z instrumentów są pięciokrotnie przekraczane. 75 00:06:15,000 --> 00:06:21,000 Jaka jest Pana opinia w tej kwestii? — Klaas Wiersema 76 00:06:21,000 --> 00:06:25,000 Teleskopy ESO oraz ALMA są bardzo oblegane. 77 00:06:25,000 --> 00:06:33,000 Mamy zgłoszenia od naszych astronomów, którzy licytują czas, wskaźnik ten przekracza 5-cio lub nawet 10-cio krotnie, 78 00:06:33,000 --> 00:06:37,000 w pewnych sytuacjach, dostępny czas. 79 00:06:37,000 --> 00:06:40,000 To przysparza wielu frustracji astronomom, 80 00:06:40,000 --> 00:06:47,000 którzy słusznie wierzą, że mają bardzo dobre naukowe propozycje, które nie mogą być zrealizowane. 81 00:06:47,000 --> 00:06:52,000 Niestety nie mamy środków, aby sklonować nasze placówki, 82 00:06:52,000 --> 00:06:57,000 stąd powiedziałbym, że 3 do 5-cio krotna nadwyżka wniosków — 83 00:06:57,000 --> 00:07:03,000 jest prawdopodobnie czymś normalnym dla większości międzynarodowych placówek. 84 00:07:03,000 --> 00:07:06,000 Czy dla mniejszych placówek, takich jak La Silla, istnieje graniczna data użytkowania, w szczególności w świetle ograniczeń budżetowych, 85 00:07:06,000 --> 00:07:11,000 ograniczeń powstałych w związku z przekazaniem do użytkowania ELT? — David Kottmann i Klaas Wiersema 86 00:07:11,000 --> 00:07:17,000 Nawet w erze niezwykle dużych teleskopów, jak nasz ELT, 87 00:07:17,000 --> 00:07:24,000 wierzę, że istnieją zadania odpowiednie dla mniejszych, trzy do pięciometrowych, teleskopów, 88 00:07:24,000 --> 00:07:26,000 takich jak te, którymi dysponujemy w La Silla. 89 00:07:26,000 --> 00:07:32,000 Mam na myśli dzisiejszy dowód, że te teleskopy dają plony w postaci niesamowitej nauki, 90 00:07:32,000 --> 00:07:38,000 która może być realizowana za pomocą teleskopów wyposażonych w bardzo precyzyjne oprzyrządowanie 91 00:07:38,000 --> 00:07:52,000 i funkcjonujących w bardzo szczególny sposób. 92 00:07:52,000 --> 00:07:54,000 Transkrypcja ESO, tłumaczenie -- Mirosław Wójcik