1 00:00:07,500 --> 00:00:12,000 Jeszcze niedawno faktyczne obserwowanie czegoś rozrywanego w momencie, gdy spada 2 00:00:12,000 --> 00:00:16,000 na gigantyczną czarną dziurę, byłoby fantastyką naukową. 3 00:00:16,000 --> 00:00:22,000 Ale teraz staje się to rzeczywistością dla astronomów korzystających z Bardzo Dużego Teleskopu (VLT). 4 00:00:26,000 --> 00:00:28,000 To jest ESOcast! 5 00:00:28,000 --> 00:00:31,000 Najnowsze badania naukowe oraz codzienna praca w ESO, 6 00:00:31,000 --> 00:00:34,000 Europejskim Obserwatorium Południowym. 7 00:00:45,000 --> 00:00:48,000 Cześć! Witam w ESOcast. 8 00:00:48,000 --> 00:00:52,500 W bieżącym odcinku zobaczymy w jaki sposób fantastyka naukowa zmieniła się w naukową rzeczywistość, 9 00:00:52,500 --> 00:00:56,500 w której astronomowie obserwują postępującą destrukcję obłoku gazu, 10 00:00:56,500 --> 00:01:00,000 który jest wciągany przez supermasywną czarną dziurę. 11 00:01:02,000 --> 00:01:05,500 Teleskopy ESO zostały wykorzystane do śledzenia przez 20 lat ruchu gwiazd 12 00:01:05,500 --> 00:01:10,000 wokół olbrzymiej czarnej dziury w centrum naszej galaktyki. 13 00:01:11,000 --> 00:01:15,000 Masa czarnej dziury jest aż cztery miliony razy większa niż masa Słońca, 14 00:01:15,000 --> 00:01:19,000 co daje jej tytuł supermasywnej czarnej dziury. 15 00:01:20,000 --> 00:01:21,000 Mimo, że czarna dziura 16 00:01:21,000 --> 00:01:26,000 jest olbrzymia, obecnie dostarczane jest do niej bardzo mało materii i nie świeci zbyt jasno, 17 00:01:26,000 --> 00:01:29,000 ale to się właśnie zmienia. 18 00:01:32,000 --> 00:01:34,500 Używając Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), 19 00:01:34,500 --> 00:01:37,000 zespół astronomów odkrył nowy obiekt, 20 00:01:37,000 --> 00:01:42,000 który z zawrotną prędkością zmierza prawie prosto w kierunku czarnej dziury. 21 00:01:42,000 --> 00:01:46,000 Obiekt ten nie jest gwiazdą, ale obłokiem gazu. 22 00:01:47,000 --> 00:01:50,000 Obłok zawiera głównie gaz wodorowy, 23 00:01:50,000 --> 00:01:53,500 taki, który dostrzegamy wszędzie w okolicach centrum galaktyki. 24 00:01:53,500 --> 00:01:57,000 Ten konkretny obłok ma masę około trzy razy taką jak Ziemia. 25 00:01:57,000 --> 00:02:00,000 Jest to więc raczej mały "obłoczek", 26 00:02:00,000 --> 00:02:06,000 ale jest bardzo jasny w świetle gwiazd, które znajdują się w jego otoczeniu. 27 00:02:08,000 --> 00:02:09,000 Jak zauważyli astronomowie, 28 00:02:09,000 --> 00:02:14,000 obłok nabiera tempa wraz ze zbliżaniem się do gigantycznej czarnej dziury. 29 00:02:14,000 --> 00:02:17,000 Jego prędkość podwoiła się w ciągu siedmiu lat 30 00:02:17,000 --> 00:02:23,000 i obecnie pędzi w kierunku czarnej dziury z szybkością ponad 8 mln km/h. 31 00:02:24,000 --> 00:02:28,000 Astronomowie dostrzegli, że zewnętrzne warstwy obłoku 32 00:02:28,000 --> 00:02:33,000 stają się coraz bardziej zaburzone w ciągu ostatnich kilku lat. 33 00:02:33,000 --> 00:02:37,000 Ale najbardziej ekscytujące widowisko dopiero nadejdzie. 34 00:02:38,000 --> 00:02:40,000 Czarna dziura, wyobraźcie sobie, że znajduje się tutaj, 35 00:02:40,000 --> 00:02:42,000 ma ogromne pole grawitacyjne, 36 00:02:42,000 --> 00:02:46,000 a obłok będzie rozciągany i wydłużany w miarę zbliżania się, 37 00:02:46,000 --> 00:02:48,000 dosłownie zrobi się z niego spaghetti. 38 00:02:48,000 --> 00:02:51,000 Zostanie rozciągnięty i spadnie na czarną dziurę. 39 00:02:52,000 --> 00:02:55,500 Najbliższe kilka lat będą naprawdę fantastyczne i ekscytujące, 40 00:02:55,500 --> 00:02:57,000 ponieważ badamy nowe terytorium. 41 00:02:57,000 --> 00:02:59,000 Obłok zbliży się i zostanie zniekształcony, 42 00:02:59,000 --> 00:03:05,000 ale zacznie też oddziaływać z gorącym gazem wokół czarnej dziury. 43 00:03:05,000 --> 00:03:06,000 Nigdy wcześniej tego nie obserwowano. 44 00:03:09,000 --> 00:03:11,000 Nikt nie wie co się stanie potem. 45 00:03:11,000 --> 00:03:13,000 Obłok prawdopodobnie rozgrzeje się 46 00:03:13,000 --> 00:03:17,000 i może zacząć emitować silne promieniowanie rentgenowskie. 47 00:03:17,000 --> 00:03:22,000 Na koniec materia zniknie, spadając na czarną dziurę. 48 00:03:22,000 --> 00:03:24,000 Dla naukowców 49 00:03:24,000 --> 00:03:29,000 to zdarzenie jest prawdziwie unikalną szansą na przetestowanie gorącego gazu wokół czarnej dziury. 50 00:03:39,000 --> 00:03:43,000 Proces w jakim materia dostaje się do czarnej dziury jest dla nas niejasny, 51 00:03:43,000 --> 00:03:44,000 nie rozumiemy jego przebiegu. 52 00:03:44,000 --> 00:03:48,000 A teraz w centrum galaktyki mamy okazję 53 00:03:48,000 --> 00:03:50,500 przetestować ten proces. 54 00:03:50,500 --> 00:03:54,500 Jak naprawdę materia jest dodawana do czarnej dziury i jakie występują przy tym fizyczne procesy, 55 00:03:54,500 --> 00:03:57,500 jakie oddziaływania istnieją w tym centralnym obszarze. 56 00:03:57,500 --> 00:03:59,500 To fantastyczna szansa. 57 00:04:03,000 --> 00:04:07,500 Naprawdę fantastyka naukowa staje się naukową rzeczywistością. 58 00:04:18,000 --> 00:04:21,000 ESOcast został wyprodukowany przez ESO - Europejskie Obserwatorium Południowe. 59 00:04:21,500 --> 00:04:23,500 ESO - Europejskie Obserwatorium Południowe 60 00:04:23,500 --> 00:04:26,000 jest wiodącą naukową i technologiczną organizacją międzyrządową do badań astronomicznych, 61 00:04:26,000 --> 00:04:29,000 projektującą, budującą i operującą najbardziej zaawansowanymi na świecie teleskopami naziemnymi. 62 00:04:30,000 --> 00:04:35,000 Tłumaczenie: Krzysztof Czart 63 00:04:47,000 --> 00:04:50,000 Teraz, gdy poznałeś ESO, 64 00:04:52,000 --> 00:04:55,000 spróbuj 'wyjść poza naszą planetę' za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble'a 65 00:04:58,000 --> 00:05:01,000 Hubblecast ukazuje najnowsze odkrycia dokonane za pomocą 66 00:05:01,000 --> 00:05:04,000 najbardziej znanego i cenionego kosmicznego obserwatorium: 67 00:05:07,000 --> 00:05:10,000 Kosmicznego Teleskopu Hubble'a, należącego do NASA/ESA.